Atıf Dizinlerinin Değişen Yapısı
Dergi Sayısındaki Artış
İçindekiler
Dergi Sayısındaki Artış
İlk bilimsel dergilerin ortaya çıktığı 1600’lü yılların ikinci yarısından bu yana dergi sayısında çok büyük artış oldu. Örneğin, süreli yayınlarla ilgili en kapsamlı rehber konumundaki Ulrich’s Periodicals Directory ilk yayımlandığı yıl (1932) 6000 süreli yayını içerirken [7], 2010 yılı itibarıyla dergi sayısı 300.000’i aştı [8]. Bu bağlamda, aradan geçen yaklaşık 80 yıllık zaman diliminde dergi sayısında 50 katlık bir artış oldu. Atıf dizinleri de dergi sayısındaki artıştan zaman içerisinde kendine düşen payı aldı.
Çalışmamızda dergi sayısındaki artışı gösterebilmek için kısa adı JCR olan Journal Citation Reports aracılığıyla son on yıllık döneme ait elde edilen veriler kullanıldı. 2010 yılına ait verileri içeren JCR’nin, çalışmanın yapıldığı tarih itibariyle hazır olmamasından dolayı çalışma 2000-2009 yılları arasındaki verileri kapsıyor.
JCR atıf dizinlerinde yer alan dergilerin bibliyometrik özelliklerini (makale sayısı, atıf sayısı, dergi kendine atıf oranı, etki faktörü vb.) gösteren bir kaynaktır. Science Edition ve Social Sciences Edition olmak üzere iki ayrı sürüm şeklinde yayımlanıyor. Sanat ve beşeri bilimler için ise JCR bulunmuyor. İki sürümdeki dergilerin birleştirilmesi sonucu 2000-2009 yılları arasında JCR kapsamındaki dergi sayısı Şekil 1’de görülüyor.
Şekil 1’de görüldüğü üzere, 2009 yılındaki dergi sayısı 2000 yılına göre %30’un üzerinde bir oranla arttı. Bu artışın önemli bir bölümü ise son yılda gerçekleşti. Atıf dizinlerine yeni giren dergiler hemen JCR kapsamında yer almıyor. Bu nedenle önümüzdeki iki-üç yıl içerisinde yayımlanacak olan JCR’ler incelendiğinde, dergi sayısındaki artış oranının daha yüksek olacağı öngörülmekte. Son yıllardaki bu artış atıf dizinleri kapsamında yerel dergilere daha fazla yer verilmesi ile açıklanabilir.
